![](/media/lib/281/n-manuskrypt2-cf8acdf956494f2a4e9a5ca770dce4ab.jpg)
Pigmenty manuskryptów zdradzają tajemnice przeszłości
12 lipca 2017, 09:39Przeprowadzona w Cornell High Energy Synchrotron Source (CHESS) analiza pigmentów średniowiecznych manuskryptów otwiera nowe pola badawcze przed naukami humanistycznymi. Louisa Smieska i Ruth Mullet badały manuskrypty z XIII-XVI wieku, wykorzystując przy tym fluorescencję rentgenowską.
![](/media/lib/326/n-wykopaliska-437f0bc176402049cea9b52629510256.jpg)
Uciekinierzy z zasypanego pokoju
30 października 2018, 16:38W małym pomieszczeniu w Pompejach - najprawdopodobniej sypialni - odkryto szkielety 2 kobiet i 3 dzieci. Grupa szukała zapewne schronienia. Niestety, wszyscy zginęli przygnieceni dachem, pod wpływem wysokich temperatur spływu piroklastycznego albo połączenia jednego z drugim. Uciekinierzy znajdowali się w domu, gdzie niedawno natrafiono na inskrypcję, która pomogła w ustaleniu, że Wezuwiusz zniszczył Pompeje później niż dotychczas sądzono.
![](/media/lib/377/n-wykopaliska-2d60ccfe9662629305f00981436ce79c.jpg)
Analiza izotopowa wskazuje, że ofiary ze studni w Uxul były jeńcami wojennymi
13 grudnia 2019, 13:41Sześć lat temu archeolodzy z Uniwersytetu w Bonn odkryli na dnie studni w dawnym majańskim mieście Uxul kości ok. 20 ludzi. Zostali oni zabici i rozczłonkowani ok. 1400 lat temu. Nie było jednak pewności, skąd ofiary pochodziły. Analiza izotopów strontu przeprowadzona przez zespół z Narodowego Uniwersytetu Autonomicznego Meksyku (UNAM) pokazała, że część ze zmarłych dorastała co najmniej 150 km od Uxul.
![](/media/lib/437/n-mozguszko-d73dd97b14114bf17dc020efb3ddcc90.jpg)
COVID-19 może uszkadzać mózg. Nawet, gdy sam wirus do mózgu się nie przedostanie
4 stycznia 2021, 16:37Badacze z amerykańskich Narodowych Instytutów Zdrowia (NIH) donoszą, że skutkiem ubocznym COVID-19 może być uszkodzenie mózgu. Do takich wniosków doszli naukowcy, którzy zbadali mózgi zmarłych na COVID-19. W tkance 19 osób, które zmarły wkrótce po zarażeniu znaleźli ślady uszkodzeń spowodowanych zmniejszeniem grubości i przeciekaniem naczyń krwionośnych mózgu.
![](/media/lib/481/n-boks-cd23581dcfc6d745ee00e842dfab9df8.jpg)
Boks amatorski znacznie zwiększa ryzyko demencji i długoterminowych uszkodzeń mózgu
1 grudnia 2021, 14:00Amatorski boks jest powiązany ze zwiększonym ryzykiem upośledzeniem funkcji poznawczych i wcześniejszym pojawieniem się demencji. Szczególnie narażeni są ci, którzy amatorsko boksowali w młodości. W ich przypadku ryzyko wystąpienia schorzeń podobnych do alzheimera jest aż dwukrotnie wyższe niż u rówieśników, którzy nigdy nie boksowali.
![](/media/lib/524/n-crick1-b3f9542a369be84aaaf236595be7d4f3.jpg)
Najstarsze DNA z Brytanii dowodzi, że po epoce lodowej wyspy zasiedliły dwie różne grupy ludzi
27 października 2022, 13:27Uczonym z Francis Crick Institute, Natural History Museum oraz University College London udało się uzyskać najstarsze ludzkie DNA z terenu Wielkiej Brytanii. Pochodzi ono od osób, które żyły ponad 13 500 lat temu i wskazuje, że pod koniec epoki lodowej na Wyspy Brytyjskie dotarły dwie różne grupy ludzi. Informacje genetyczne, wraz z odkryciami dotyczącymi diety i kultury tych grup, pozwalają na stworzenie bardziej kompletnego obrazu H. sapiens, którzy ponownie skolonizowali Wyspy pod koniec epoki lodowej.
![](/media/lib/567/n-swiatynia-60f4b93bb0c2afd3eb7a6b19f7f88c22.jpg)
W pobliżu słynnego Sutton Hoo znaleziono pogańską świątynię królów Anglii Wschodniej
1 grudnia 2023, 18:13W Rendlesham w Suffolk, w pobliżu słynnego Sutton Hoo, gdzie w ubiegłym wieku znaleziono nietknięty królewski pochówek na łodzi, odkryto ślady przedchrześcijańskiej świątyni sprzed 1400 lat. Wcześniej informowaliśmy o znalezieniu w tym miejscu wielkiej sali używanej przez pierwszych królów Anglii Wschodniej oraz warsztatów, w których mogły powstać przedmioty znalezione w Sutton Hoo. Wykopaliska prowadzone są w ramach projektu Rendlesham Revealed, w którym czynny udział biorą mieszkańcy Suffolk.
![](/media/lib/41/obelisk-902392221e0c9c3ddf96cd6d8ef104b6.jpg)
Najstarszy mózg Starego Świata
14 stycznia 2009, 09:55W graniczącej z rzeką Arpa armeńskiej jaskini Areni-1 znaleziono 3 czaszki sprzed ok. 6 tys. lat. W jednej z nich znajdował się dobrze zachowany mózg. Poza tym podczas prowadzonych w latach 2007-2008 wykopalisk natrafiono na szereg artefaktów z chalkolitu, w tym na gliniane naczynia oraz instalację do produkcji wina na dużą skalę.
![Mona Lisa](/media/lib/71/monalisa_sfumato-6ebf9b1ae6a6fc1ae483ee6601b0e103.jpeg)
Mona Lisa jak dymem malowana
31 października 2010, 11:53Wydawałoby się, że Mona Lisa - najbardziej chyba znany obraz na świecie - jest już przebadana pod każdym możliwym względem. Okazuje się, że jednak wcale nie, do odkrycia pozostało całkiem sporo, na przykład: jak uzyskano cienie, na których nie znać śladów pędzla?
![](/media/lib/140/n-bakterie-z-jeziora-vida-bd40aa4a0a0bedec12ab6c3d5d2d26ee.jpg)
Dzięki cząsteczkowemu wodorowi zniosą wszystko?
27 listopada 2012, 10:58Pod 20-metrową warstwą lodu w antarktycznym jeziorze Vida odkryto wyjątkowo żywotną społeczność bakterii.